Nhu cầu sử dụng thực phẩm đóng hộp ngày càng tăng cao nhờ sự tiện lợi, đa dạng và khả năng bảo quản lâu dài. Người tiêu dùng ngày nay không chỉ quan tâm đến hương vị mà còn đặc biệt chú trọng đến yếu tố an toàn và dinh dưỡng trong từng sản phẩm. Để đáp ứng yêu cầu này, hãy cùng Đức Phát phác họa sơ lược quy trình, máy móc đóng hộp và hệ thống tiệt trùng hiện đại nhằm đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất!
Sơ lược quy trình đóng gói thực phẩm đóng hộp
Lựa chọn và sơ chế nguyên liệu
Bước đầu tiên trong quy trình sản xuất thực phẩm đóng hộp là lựa chọn nguyên liệu đạt chất lượng cao, đảm bảo tươi ngon và không chứa tạp chất hay vi sinh gây hại. Rau củ, thịt cá, trái cây đều cần được kiểm tra nguồn gốc, phân loại theo kích thước, màu sắc và độ chín. Sau đó, nguyên liệu được rửa sạch bằng hệ thống máy rửa công nghiệp, cắt gọt và xử lý sơ chế theo đúng yêu cầu.
Chuẩn bị bao bì và hộp chứa
Bao bì đóng vai trò bảo vệ thực phẩm và duy trì chất lượng trong suốt thời gian bảo quản. Các loại bao bì phổ biến hiện nay là hộp thiếc, hộp nhôm. Trước khi sử dụng, toàn bộ hộp/ lon chứa đều được làm sạch và khử trùng bằng hệ thống rửa chuyên dụng để loại bỏ bụi bẩn và vi sinh vật, đảm bảo sản phẩm không bị nhiễm khuẩn từ bao bì, kéo dài hạn sử dụng.
Chiết rót và định lượng
Nguyên liệu sau sơ chế được đưa vào hệ thống chiết rót tự động. Máy chiết rót định lượng chính xác khối lượng và thể tích, giúp mỗi sản phẩm đạt chuẩn đồng đều về chất lượng. Đối với thực phẩm dạng lỏng như nước sốt, súp, nước trái cây, máy chiết rót piston hoặc bơm chân không thường được ứng dụng. Trong khi đó, đối với thực phẩm rắn như cá, thịt hay rau củ, hệ thống cấp liệu tự động kết hợp cân điện tử sẽ đảm bảo độ chính xác cao.
Ghép mí và đóng kín bao bì
Sau khi chiết rót, thực phẩm được đưa đến công đoạn ghép mí lon. Máy ghép mí lon sử dụng công nghệ ép kín nhiều lớp, đảm bảo không khí bên ngoài không thể xâm nhập, có độ an toàn vệ sinh và khả năng bảo quản lâu dài của thực phẩm đóng hộp.
Công nghệ tiệt trùng, bảo quản trong sản xuất thực phẩm đóng hộp
Tiệt trùng bằng nhiệt độ cao
Đây là phương pháp truyền thống nhưng vẫn phổ biến nhất hiện nay trong ngành sản xuất thực phẩm đóng hộp. Sau khi ghép mí kín, hộp thực phẩm được đưa vào nồi hấp tiệt trùng và xử lý ở nhiệt độ từ 110 – 135°C trong một khoảng thời gian nhất định.
Đây là phương pháp tiêu diệt hoàn toàn vi sinh vật gây hại, đặc biệt là vi khuẩn kỵ khí Clostridium botulinum – tác nhân chính gây ngộ độc thực phẩm.
Tiệt trùng bằng công nghệ UHT
Đối với các loại thực phẩm lỏng như sữa, nước trái cây, súp hoặc nước dùng, công nghệ UHT rất được ưa chuộng. Phương pháp này sử dụng nhiệt độ cực cao (khoảng 135 – 150°C) trong thời gian rất ngắn (2 – 5 giây). Nhờ xử lý nhanh, vi sinh vật bị tiêu diệt mà các dưỡng chất và hương vị ít bị biến đổi. Sau quá trình tiệt trùng, sản phẩm được chiết rót vô trùng vào bao bì nhiều lớp, bảo quản được từ 6 tháng đến 1 năm mà không cần chất bảo quản.
Các công nghệ tiệt trùng hiện đại khác
Bên cạnh Retort và UHT, nhiều công nghệ mới đang được nghiên cứu và ứng dụng nhằm đáp ứng xu hướng tiêu dùng hiện đại
- Tiệt trùng bằng áp suất cao (HPP) sử dụng lực nén đến hàng trăm megapascals để phá vỡ cấu trúc vi sinh vật mà không cần nhiệt.
- Tiệt trùng bằng vi sóng, tia cực tím cho các dạng sản phẩm hạn chế thay đổi nhiệt. Kiểu tiệt trùng này giữ gần như nguyên vẹn màu sắc, hương vị và giá trị dinh dưỡng của thực phẩm đóng hộp, tuy nhiên chi phí đầu tư máy móc tương đối cao.
Lưu ý về bảo quản thực phẩm đóng hộp
Sản phẩm đóng hộp nếu không được đóng gói đúng cách vẫn có thể bị biến chất hoặc nhiễm vi sinh vật nguy hiểm, trong đó có vi khuẩn Clostridium botulinum, tác nhân gây ngộ độc cực kỳ nguy hiểm, có thể dẫn đến liệt cơ và thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời. Khi sản xuất, cần lưu ý những loại thực phẩm sau cần có quy trình đóng- bảo quản nghiêm ngặt cùng môi trường chế biến sản xuất thật kín và vệ sinh:
– Thịt, cá và hải sản đóng hộp: có hàm lượng protein cao, dễ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển nếu quá trình tiệt trùng hoặc bảo quản không đạt chuẩn.
– Rau củ, đậu hạt, măng tây, nấm: đây là nhóm thực phẩm có độ ẩm cao, dễ bị nhiễm bào tử botulinum nếu không được xử lý ở nhiệt độ và áp suất thích hợp.
– Thực phẩm lên men: tiềm ẩn nguy cơ cao do không kiểm soát chặt chẽ các thông số nhiệt độ, thời gian và độ kín bao bì.
Cách nhận biết thực phẩm đóng hộp bị nhiễm khuẩn:
– Bao bì phồng, méo hoặc rò rỉ: dấu hiệu cho thấy khí sinh ra từ quá trình phân hủy vi sinh vật bên trong.
– Nắp hộp lồi hoặc bật hơi khi mở: hiện tượng bất thường, chứng tỏ hộp đã bị lên men hoặc nhiễm khuẩn.
– Nước bên trong đục, có mùi lạ, nổi bọt, thực phẩm mất màu sắc tự nhiên, có mùi chua hoặc mùi hôi bất thường.
– Kết cấu sản phẩm thay đổi: thịt, cá bị nhũn, rau củ bị nhớt, tách nước.
Trong mọi trường hợp, nếu thực phẩm đóng hộp có các dấu hiệu kể trên thì tuyệt đối phải tiêu hủy.
Kết luận
Quy trình đóng và bảo quản thực phẩm đóng hộp giữ vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn vệ sinh và kéo dài thời gian sử dụng của sản phẩm. Khi tuân thủ đúng kỹ thuật và bảo quản trong điều kiện thích hợp, thực phẩm đảm bảo giữ được hương vị, giá trị dinh dưỡng và chất lượng lâu dài. Nếu bạn đang tìm kiếm các loại máy móc hỗ trợ cho dây chuyền sản xuất thực phẩm đóng hộp như hệ thống tiệt trùng, máy chiết, máy đóng gói, máy viền mí lon, máy dán nhãn,… hãy liên hệ ngay với Đức Phát qua số hotline 091 947 6666 để được tư vấn chi tiết!
